ETNOnotatnik

Św. Barbara

Św. Barbara – męczennica, patronka dobrej śmierci i przede wszystkim ludzi narażonych w pracy zawodowej na niebezpieczeństwo: górników, hutników, flisaków, rybaków i marynarzy.

Według podań, św. Barbara była córką zamożnego Dioskora z Nikodemii lub Heliopolis w Bitynii i za przyjęcie chrześcijaństwa została uwięziona w wieży, a następnie ścięta w 306 r. przez ojca.

W dniu św. Barbary na Podkarpaciu, gdzie od drugiej poł. XIX w. rozwijał się przemysł naftowy, odbywały się uroczyste nabożeństwa, po których właściciele kopalń częstowali górników trunkami. Św. Barbara była patronką istniejącego od XVII w. cechu sternickiego i retmańskiego w Ulanowie. Po likwidacji w latach 70. XIX w. cechów rzemieślniczych przez władze austriackie, rozpoczęło działalność Bractwo Świętej Barbary w Ulanowie. W 1991 r., nawiązując do tradycji, powołano Bractwo Miłośników Ziemi Ulanowskiej pod wezwaniem Świętej Barbary w Ulanowie.

W dniu św. Barbary przepowiadano pogodę na Boże Narodzenie, mówiąc:

Święta Barbara po wodzie
to Boże Narodzenie po lodzie,
Święta Barbara po lodzie
to Boże Narodzenie po wodzie.

Na podstawie: Krzysztof Ruszel, „Leksykon kultury ludowej w Rzeszowskiem”