Dziedzictwo kulinarne mieszkańców dawnej Puszczy Sandomierskiej
Głównym założeniem projektu było zgromadzenie źródeł dokumentujących dziedzictwo kulinarne, a także tradycje i zwyczaje związane z przygotowaniem i spożywaniem posiłku świątecznego przez mieszkańców Puszczy Sandomierskiej. W jego ramach badacze przeprowadzali wywiady terenowe na terenie całej Puszczy.
Zadanie zrealizowane w latach 2016-2017 zostało dofinansowany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Województwo Podkarpackie. Koordynatorkami były dr Izabela Wodzińska i Urszula Rzeszut-Baran.
Projekt zdobył wyróżnienie w 38. Konkursie na Muzealne Wydarzenie Roku Sybilla 2017.
Zadanie zrealizowane w latach 2016-2017 zostało dofinansowany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Województwo Podkarpackie. Koordynatorkami były dr Izabela Wodzińska i Urszula Rzeszut-Baran.
Projekt zdobył wyróżnienie w 38. Konkursie na Muzealne Wydarzenie Roku Sybilla 2017.
Badania terenowe
Badania terenowe prowadzone były w czterech powiatach: kolbuszowskim, mieleckim, stalowowolskim i tarnobrzeskim i objęły 25 gmin. Badacze odwiedzili puszczańskie miejscowości cztery razy – wiosną, latem, jesienią i zimą, żeby zebrać materiały dotyczące potraw związanych z poszczególnymi świętami, a także przygotowywanych sezonowo, w zależności od dostępności składników. Pozyskali materiały dotyczące tradycji i zwyczajów związanych z jedzeniem, jego przygotowywaniem, pochodzeniem składników, sposobami podawania, nakrywania do stołu i wszystkim, co się z kuchnią dawną i obecną na tych terenach wiąże.
Główne zagadnienia skupiają się wokół przygotowania i spożywania posiłku codziennego w cyklu rocznym (np. zwyczaje kulinarne w okresie adwentu i Bożego Narodzenia, karnawału, Wielkiego Postu, Wielkanocy itp.), pożywienia związanego z obrzędowością rodzinną (chrzciny, wesele, pogrzeb), uroczystościami kościelnymi (np. odpust, I Komunia Święta) i spotkaniami towarzyskimi (np. imieniny).
Główne zagadnienia skupiają się wokół przygotowania i spożywania posiłku codziennego w cyklu rocznym (np. zwyczaje kulinarne w okresie adwentu i Bożego Narodzenia, karnawału, Wielkiego Postu, Wielkanocy itp.), pożywienia związanego z obrzędowością rodzinną (chrzciny, wesele, pogrzeb), uroczystościami kościelnymi (np. odpust, I Komunia Święta) i spotkaniami towarzyskimi (np. imieniny).
Materiały źródłowe
Zapraszamy do zapoznania się z częścią pozyskanych materiałów. Znajdziecie tu nagrania wywiadów i filmów z mieszkańcami regionu, transkrypcje wywiadów, pieśni i melodie, fotografie, a także publikację pt. "Puszcza Sandomierska od kuchni. Między tradycją a współczesnością".
Odkryj przepisy kulinarne!
Czarnina z kaczki, prosięcia lub gęsi
Składniki:
Wykonanie:
Podróbki, mięso wieprzowe i włoszczyznę zalać wodą i ugotować rosół. Przecedzić. Wlać krew kaczą rozbitą z mąką. Gruszki, jabłka i śliwki ugotować z cynamonem i cukrem. Wlać do zupy, dodać ocet do smaku. Do czerniny podać łazanki.
Składniki:
- ½ kg podróbek z gęsi lub kaczki
- ¾ kg mięsa wieprzowego
- pęczek włoszczyzny
- 2 łyżki mąki
- 1/8 kg jabłek i śliwek
- ¼ kg gruszek
- kawałek cynamonu
- 1 łyżka octu
- sól, cukier do smaku
Wykonanie:
Podróbki, mięso wieprzowe i włoszczyznę zalać wodą i ugotować rosół. Przecedzić. Wlać krew kaczą rozbitą z mąką. Gruszki, jabłka i śliwki ugotować z cynamonem i cukrem. Wlać do zupy, dodać ocet do smaku. Do czerniny podać łazanki.
Publikacja
"Puszcza Sandomierska od kuchni. Między tradycją a współczesnością" to kompendium wiedzy o zwyczajach kulinarnych Lasowiaków oparte na wynikach badań terenowych, źródłach etnograficznych i historycznych. W publikacji wyodrębniono dwie części – historię i współczesność. Dzięki temu możliwe byo przedstawienie tradycyjnej kuchni lasowiackiej i uwypuklenie przemian, jakie zaszły w sposobie przygotowania i spożywania posiłku po II wojnie światowej, a także transformacji ustrojowej po 1989 roku. Tematyka artykułów oscyluje wokół pożywienia codziennego i świątecznego związanego z obrzędowością doroczną i rodzinną.
Uzupełnieniem książki są wybrane, oryginalne przepisy kulinarne, które udało się zebrać w trakcie wielomiesięcznych badań terenowych oraz indeks potraw i narzędzi kuchennych.
Redaktorami książki są dr hab. Katarzyna Smyk, dr hab. Tomasz Pudłocki i dr Izabela Wodzińska.
Uzupełnieniem książki są wybrane, oryginalne przepisy kulinarne, które udało się zebrać w trakcie wielomiesięcznych badań terenowych oraz indeks potraw i narzędzi kuchennych.
Redaktorami książki są dr hab. Katarzyna Smyk, dr hab. Tomasz Pudłocki i dr Izabela Wodzińska.
Galeria fotografii
Gospodarstwo domowe
97
zdjęć
Obrzędowość rodzinna
18
zdjęć
Obrzędowość doroczna
45
zdjęć
Archiwum - Materiały z badań
