Wystawy czasowe
W przestrzeni parku etnograficznego możecie zwiedzać wystawy poświęcone etnografii, malarstwu, rzeźbie, ilustracji, fotografii... Tematów jest wiele, wszystkie spaja umiłowanie piękna otaczającego świata oraz człowieka. A skoro skansen to najpiękniejsze miejsce na ziemi, to nie możemy pozostać gołosłowni. Wystawy czasowe przygotowujemy w dwóch miejscach – spichlerzu z Bidzin i domu parafialnym z Książnic. Eksponowane są od wiosny do jesieni, kiedy bogactwo natury bierze skansen w swe posiadanie. Kiedy nie sposób odróżnić wnętrz od świata zewnętrznego – tak bardzo te przestrzenie zdają się być wtedy tożsame.
Krzysztof Brzuzan – wystawa rzeźb
Krzysztof Brzuzan urodził się w Bolesławcu. Jest absolwentem krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, uczniem prof. Mariana Koniecznego, w którego pracowni obronił dyplom z wyróżnieniem. Po studiach związał się na stałe z Rzeszowem.
Przez mieszkańców kojarzony jest najczęściej z autorskimi obiektami znajdującymi się w przestrzeni miejskiej (pomnik Adama Mickiewicza, Jana Pakosławica, projekt pomnika płk. Leopolda Lisa-Kuli czy rzeźba urwisa celującego w lampę uliczną przy biurowcu Elektromontażu). Artysta znany jest kolbuszowianom dzięki rzeźbie Chrystusa Ukrzyżowanego, która została umieszczona w kapliczce przy ul. Grunwaldzkiej. Autor wykonał ją w 1992 r. na prośbę Komitetu Opiekującego się Krzyżem przy Szpitalu w Kolbuszowej, na czele którego stała Urszula Bigder.
Krzysztof Brzuzan jest artystą wszechstronnym, tworzącym w drewnie, kamieniu, brązie, a także glinie. Jego prace znajdują się w prywatnych i muzealnych kolekcjach na całym świecie. Prezentowany na wystawie w Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej cykl rzeźb zatytułowany przez autora „Recykling kulturowy” odnosi się do religijności ludowej. Inspiracją dla tej serii prac były doświadczenia życiowe artysty związane z przesiedleniami ludności po II wojnie światowej. W ich wyniku Dolny Śląsk, gdzie autor wystawy spędził dzieciństwo i młodość, stał się tyglem kulturowym. Znaleźli się tam Łemkowie, Bojkowie, Polacy z Jugosławii przesiąknięci bałkańskimi zwyczajami, a także repatrianci z Francji czy Grecy (w Zgorzelcu). Wrażliwa dusza artysty dostrzegała więc ślady piastowskie, karmiła się kulturą bizantyjską szczególnie widoczną w wątkach sakralnych, syciła urodą tamtych terenów, gdzie w każdej niemal miejscowości były opuszczone, zniszczone, ale wciąż piękne poniemieckie obiekty. To „gruzowisko” kulturowe wysiedlonych po wojnie Niemców pozwoliło przyszłemu artyście odkryć trwałość nieprzemijających wartości.
Krzysztof Brzuzan jest artystą wszechstronnym, tworzącym w drewnie, kamieniu, brązie, a także glinie. Jego prace znajdują się w prywatnych i muzealnych kolekcjach na całym świecie. Prezentowany na wystawie w Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej cykl rzeźb zatytułowany przez autora „Recykling kulturowy” odnosi się do religijności ludowej. Inspiracją dla tej serii prac były doświadczenia życiowe artysty związane z przesiedleniami ludności po II wojnie światowej. W ich wyniku Dolny Śląsk, gdzie autor wystawy spędził dzieciństwo i młodość, stał się tyglem kulturowym. Znaleźli się tam Łemkowie, Bojkowie, Polacy z Jugosławii przesiąknięci bałkańskimi zwyczajami, a także repatrianci z Francji czy Grecy (w Zgorzelcu). Wrażliwa dusza artysty dostrzegała więc ślady piastowskie, karmiła się kulturą bizantyjską szczególnie widoczną w wątkach sakralnych, syciła urodą tamtych terenów, gdzie w każdej niemal miejscowości były opuszczone, zniszczone, ale wciąż piękne poniemieckie obiekty. To „gruzowisko” kulturowe wysiedlonych po wojnie Niemców pozwoliło przyszłemu artyście odkryć trwałość nieprzemijających wartości.
Warsztat twórcy
Z kulturą drewna Krzysztof Brzuzan zetknął się na Podkarpaciu, tutaj zaczął wykorzystywać w swojej twórczości przedmioty będące śladami odchodzącej cywilizacji z pogranicza, którą w wymiarze sakralnym tworzył styk kultury zachodnioeuropejskiej i bizantyjskiej. Nie przechodzi obok nich obojętnie, lecz przywraca do życia, wykorzystując je ponownie w swej twórczości. Minimalizuje swe działanie, aby jak najwyraźniej widoczny był upływ czasu i pierwotne piękno. I tak np. kawałek drewna znaleziony w piasku na brzegu Tanwii zaowocował rzeźbą „Zwiastowanie”, a z dawnej dzieży do wyrabiania ciasta na chleb Trójca Święta błogosławi świat. Z kolei rzeźby zamknięte w niecce nawiązują do gotyckich tryptyków, natomiast znaleziona w pokrzywach blacha zdarta ze starej cerkwi, która poprzez działanie czasu i czynników atmosferycznych uzyskała niepowtarzalną kolorystykę i strukturę, posłużyła jako uzupełnienie sztandaru cerkiewnego, z jakim chodzono w procesji w święto Jordanu.
W swych pracach artysta korzysta również z nowych, lecz postarzanych materiałów. Przykładem mogą być zgardy – nawiązujące do huculskich naszyjników, do których krzyże odlewa z brązu i patynuje autorską metodą.
W swych pracach artysta korzysta również z nowych, lecz postarzanych materiałów. Przykładem mogą być zgardy – nawiązujące do huculskich naszyjników, do których krzyże odlewa z brązu i patynuje autorską metodą.
Inspiracje i konteksty
Artysta odwołuje się do wielu kulturowych tropów, wielkich klasyków i ludowych twórców. Czerpie z kolorystyki cerkwi i kościołów, elementów wystroju obu tych obrządków. Niektóre z rzeźb są kolorowe niczym ikonostasy w greckokatolickich świątyniach, inne na wzór zachodni bardziej ascetyczne. W jednym dziele ceramika, drewno, metal nienagannie współgrają ze sobą, zdradzając rękę wybitnego artysty. Twórca traktuje kolekcję jako pewnego rodzaju artystyczne credo: „Straszne tempo współczesnego życia sprawia, że młoda sztuka często komentuje bieżące wydarzenia, przestrzega przed zagrożeniami. Przerażony jestem tym tempem i tym, jak przerwała się pewna ciągłość sztuki. Piękno – dawniej było głównym elementem w pracy artysty, dziś kategoria brzydoty tak mocno weszła w estetykę, że często wydaje się dominować. Ja, wychowanek klasycznej ASP, dostrzegam zatem piękno w rzeczach przemijających, które często ulegają degradacji. Zajmuję się recyklingiem sztuki, recyklingiem kulturowym. To hasło towarzyszy tej kolekcji. Przywracam miniony świat, jego przedmioty i materię. Wykorzystuję przedmioty, które są już w poniewierce, zlekceważone, zdegradowane przez czas. Wciąż widzę ich piękno i nowe wartości”.
Informacje praktyczne
Ekspozycja czynna od 18 maja do 20 października 2024 r.
Wystawę przygotował Grzegorz Wójcicki.
Identyfikację wizualną opracowała Barbara Sadowska.
Informacje pozyskano i opracowano dzięki uprzejmości Muzeum Etnograficznego w Rzeszowie.
Wystawę przygotował Grzegorz Wójcicki.
Identyfikację wizualną opracowała Barbara Sadowska.
Informacje pozyskano i opracowano dzięki uprzejmości Muzeum Etnograficznego w Rzeszowie.
Zdjęcia autorstwa Tadeusza Poźniaka
7
zdjęć
„Przez dzieje twoje spisane...”
Wystawę przygotowano w dziesiątą rocznicę otwarcia i poświęcenia kościoła z Rzochowa. Przybliża ona historię obecności świątyni w skansenie, a także pokazuje ogrom prac, jakie zostały wykonane od jej przeniesienia, po zestawienie, aż po konserwację i wyposażenie. Wydarzeniu towarzyszyła promocja publikacji „Drewniany kościół parafialny z Rzochowa pw. św. Marka Ewangelisty” autorstwa Krzysztofa Haptasia. Opracowanie przedstawia temat w oparciu o liczne materiały źródłowe, wydawnictwa naukowe i badania własne.
Wystawę opracowały dr Izabela Wodzińska i Anna Piera.
Projekt graficzny wykonała Barbara Sadowska.
Wystawę opracowały dr Izabela Wodzińska i Anna Piera.
Projekt graficzny wykonała Barbara Sadowska.
Trud ozłocony
Jury 33. Konkursu na Wydarzenie Muzealne Roku Sybilla 2012 w kategorii konserwacja muzealiów Główną Nagrodę przyznało naszemu Muzeum za projekt „Konserwacja wyposażenia kościoła pw. św. Marka w Parku Etnograficznym Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej”. W tej samej kategorii nominowani byli także Muzeum Narodowe w Warszawie za prace konserwatorsko-restauratorskie obrazu „Bitwa pod Grunwaldem” Jana Matejki, Muzeum Podlaskie w Białymstoku za konserwację unikatowych XVI-wiecznych pobizantyjskich fresków z Supraśla oraz Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie za konserwację Królewskiej Kolekcji Rzeźb Gipsowych.
Informacje praktyczne
Wystawa wyeksponowana jest w domu parafialnym z Książnic. Można ją zwiedzać codziennie w godzinach otwarcia skansenu. Od listopada do marca wyłącznie w towarzystwie przewodnika. Serdecznie zapraszamy!
Na wystawie zobaczycie...
3
zdjęcia
